Van alle kernen in onze gemeente heeft alleen Winterswijk een centrum. We zien hier diverse lichtbronnen, zoals openbare verlichting (lantaarnpalen), licht vanuit de winkels (etalages), reclameverlichting, feestverlichting en/of verlichte gevels. Al deze lichtbronnen samen bepalen het licht op straat.
In veel gebieden in onze gemeente proberen we de kleur van het licht en vorm van armaturen zoveel mogelijk hetzelfde te houden. Het is functionele verlichting. In de centrumgebieden hebben we meer decoratieve masten. Zo is het herkenbaar als centrumgebied.
Hoe gaan we voortaan om met verlichting in centrumgebied
We gaan voortaan zo om met verlichting in centrumgebied:
- We gebruiken een andere armatuur of kleur mast om onderscheid te maken tussen centrum en overige gebieden (decoratieve verlichting in plaats van functionele verlichting).
- We dimmen de verlichting ‘s avonds (minder fel branden). De verdeling van het licht is zo goed mogelijk waarbij de bestaande afstand van de masten bepalend is.
- We kijken goed naar het effect van de straatverlichting op de sfeer en leefbaarheid in het centrum.
- Waar financieel mogelijk en gewenst gebruiken we sensoren zodat het licht in de nacht alleen aan is als mensen de openbare ruimte gebruiken.
- We kiezen een kleur waarmee de gezichtsherkenning goed is en de kleuren ook goed worden weergegeven. Vaak is dit wit licht.
- Op de parkeerterreinen in het centrum is het licht ’s avonds gedimd (zodra dit technisch mogelijk is). Waar geen of weinig gebruik van gemaakt wordt, gaat het licht mogelijk ’s nachts of na sluitingstijd uit.
- (Verlichte) reclame aan de lantaarnpalen is niet toegestaan. De lantaarnpalen zijn er niet op berekend.
- Bloembakken, banieren en dergelijke aan de lantaarnpalen zijn niet toegestaan.
- We zijn zeer terughoudend ten aanzien van displays. Knipperende beelden zijn nergens toegestaan. Displays in etalages worden niet op prijs gesteld. In ieder geval mag er geen hinder ontstaan aan de fysieke leefomgeving en mag de verkeersveiligheid niet in gevaar komen. Ook moet het in ieder geval ’s avonds gedimd worden en ’s nachts uit zijn.
- We gaan in gesprek met de ondernemers in het centrumgebied over duurzaamheid, energiebesparing, sfeer en leefbaarheid.
Centrum Winterswijk, decoratieve verlichting waarmee het herkenbaar is als centrumgebied.
Wet-, regelgeving en keurmerken
In het centrumgebied staat vaak wat meer verlichting dan elders in de gemeente. We zijn ook hier niet verplicht om te verlichten.
We hebben het Keurmerk Veilig Ondernemen voor het winkelcentrumgebied. Het keurmerk is niet verplicht. Het zorgt er wel voor dat ondernemers, brandweer, politie en gemeente samen afspraken maken, onder andere over verlichting. Mocht het keurmerk er toch komen (of een ander keurmerk), dan is dit beleidsplan ‘Donker waar mogelijk, licht waar nodig’ leidend voor wat betreft de hoeveelheid verlichting.
We zijn zeer terughoudend ten aanzien van displays. Deze kunnen een negatief effect op de verkeersveiligheid hebben, storend zijn in het landschap en lichthinder veroorzaken. We kunnen eventueel ook eisen stellen aan de kleuren, het lichtniveau en tijden. We houden de richtlijn aan van de Nederlandse Stichting voor Verlichtingskunde om lichthinder te voorkomen, de handreiking van Rijkswaterstaat en de CROW-publicatie ‘Reclame langs wegen”. Nieuwe richtlijnen die relevant zijn voor displays/schermen en billboards, nemen we dan ook mee.
Leddisplay op de rotonde
Ledschermen in etalages mogen geen hinder voor omwonenden veroorzaken en moeten na sluitingstijd uit zijn. In de avond moet het licht (tot sluitingstijd) gedimd worden.
Licht en veiligheid
Vaak horen we dat verlichting nodig is voor inbraakpreventie. Maar verlichting is alleen zinvol als er mensen zijn die kunnen reageren. Inbrekers kunnen zelfs voordeel hebben van licht. In sommige situaties is een alarminstallatie of een lamp die aangaat door een sensor als er iemand aankomt effectiever. Een beveiligingscamera moet geschikt zijn voor wat deze moet registreren. Bijvoorbeeld gezichten of kentekens.
Sociale veiligheid speelt in het centrumgebied een belangrijk rol. Daarom is een juiste kleurweergave belangrijk. Ook kan licht zorgen voor sfeer en gezelligheid.
Verlichte reclame
Elke ondernemer is trots op zijn zaak en wil laten zien wat hij verkoopt. Maar er is vaak ’s nachts ook nog veel licht. Doordat het licht van de etalages bijvoorbeeld zo fel is, moet de verlichting op straat ook feller branden. Dit komt doordat er dan een soort donker gat op straat ontstaat. De weg lijkt heel donker doordat het licht van de etalages zo fel is.
Verlichte etalage waardoor de openbare verlichting wegvalt en het donker op straat lijkt.
Feestverlichting
Aan het einde van het jaar, tijdens de donkere maanden is sfeer in het centrum nog belangrijker. Daar kan verlichting een rol in spelen. Tijdens deze periode is feestverlichting op bepaalde locaties toegestaan. De winkeliers verzorgen dit in overleg met de gemeente.
Reclame aan de lantaarnpalen, bloembakken, banieren en dergelijke
Reclame aan de lantaarnpalen is niet toegestaan. De lantaarnpalen zijn niet berekend op deze objecten. Ook bloembakken, banieren en dergelijke zijn niet toegestaan aan de lantaarnpalen.
Sfeer en leefbaarheid
Verlichting levert een bijdrage aan de leefbaarheid en sfeer in een gebied. Bijvoorbeeld een winkelgebied. Dit kan met mooie verlichting aantrekkelijker gemaakt worden. Niet alleen door feestverlichting, maar ook met de straatverlichting.
Samen optrekken
We gaan in gesprek met de ondernemers in het centrumgebied over duurzaamheid, energiebesparing, sfeer en leefbaarheid. Zo kan de verlichting op elkaar afgestemd worden en komen we tot een prettige, duurzame en sfeervol centrumgebied. Denk daarbij aan:
- Verlichting dimmen of uit doen, ’s avonds en ‘s nachts
- Het licht goed richten
- Sensoren gebruiken
- Energiezuinige verlichting gebruiken
- Lampen met zo min mogelijk vermogen gebruiken